تاثیر رژیم غذایی کتوژنیک بر بیماری ام اس

تاثیر رژیم غذایی کتوژنیک بر بیماری ام اس

بیماری ام اس (MS) که طی آن سیستم عصبی تحت تاثیر قرار می گیرد، و برخی از پژوهشگران بر این باورند که رژیم غذایی کتوژنیک ممکن است سبب کاهش سرعت پیشرفت این بیماری گشته و یا نشانه های آن را کنترل نماید.

یکشنبه 19 خرداد 1398 ساعت 15:5
گروه ترجمه نشریۀ پزشکی امروز

در رژیم غذایی کتوژنیک کربوهیدرات به میزان اندک ،محتوای پروتئین آن به میزان متوسط و غنی از چربی است. با این وجود در حال حاضر شواهد کافی وجود ندارد که بتوان به موجب آن این رژیم غذایی را به تمام افراد مبتلا به بیماری ام اس (MS) توصیه نمود.

طرفداران رژیم غذایی کتوژنیک بر این باورند که این رژیم به کاهش وزن افراد کمک نموده و به احتمال زیاد روند این بیماری تحلیل برنده را معکوس می­سازد. رژیم غذایی کتوژنیک دارای فوایدی است، اما افراد مبتلا به بیماری ام اس (MS) لازم است پیش از اتخاذ این رژیم غذایی عوامل مشخصی را مدنظر قرار دهند.

مبانی و مزایایی رژیم غذایی کتوژنیک

هدف از رژیم غذایی کتوژنیک ، تغییر وضعیت بدن، از سوختن کربوهیدارت­ها به سمت سوختن چربی­ها است.

بدن انسان اغلب کربوهیدرات­های حاصل از غذا را به قندِ گلوکز تبدیل می نماید، که یا به صورت انرژی مورد استفاده قرار می­گیرد یا برای مصارف آتی ذخیره­سازی می­شود.  گلوکز به اصطلاح سوخت ترجیحی بدن است.

با این حال، اگر شخصی به واسطۀ حذف کربوهیدرات­ها از رژیم غذایی بدن را از گلوکز محروم نماید، آن گاه بدن به استفاده از چربی­ها به عنوان منبع سوخت­رسانش تغییر وضعیت خواهد داد.

افراد به این نوع تطبیق و سازش کتوزیس می­گویند، که نام این رژیم غذایی از آن گرفته شده­است.

 

مزیت­های کتوزیس

 

مزیت­های کتوزیس

 

طی یک وضعیت کتوژنیک، بدن سطوح قند خون را کاهش می­دهد و سبب می­شود که کبد محصولات جانبی شیمیایی به نام کتون­ها را ایجاد کند. به موجب کاهش کربوهیدرات­ها یا افزایش سطوح کتون­ها، رژیم غذایی کتوژنیک سبب:

  • کاهش وزن
  • حفاظت از سلول­ها
  • کاهش التهاب
  • کاهش سطوح تنش فیزیکی شود.
  •  

رژیم غذایی کتوژنیک و بیماری ام اس (MS):

 

تاثیری که کتون­ها بر بدن اعمال می­کنند این است که آنها در سطح سلولی به حفاظت از بدن کمک کنند. این موضوع می تواند این رژیم غذایی را برای برخی از افراد مبتلا به بیماری ام اس MS جذاب سازد.

 

بررسی ها پیرامون این رژیم غذایی چه می­گویند؟

 

نتایج حاصل از یک آزمایش انجام شده در سال 2015 در آلمان حاکی از آن است که افراد مبتلا به بیماری ام اس ((MS می­توانند با دنبال کردن رژیم غذایی کتوژنیک کیفیت زندگی­شان را بهبود بخشند. هرچند، این کارآزمایی 6 ماه به طول انجامیده و فقط شامل 60 بیمار بوده­است.

بررسی دیگری که در همان سال انجام شد اثرات سودمند رژیم غذایی کتوژنیک را در افراد مبتلا به بیماری ام اس( MS) مورد ارزیابی قرار می­دهد. این محققان چنین ذکر کردند که، به نظر می­رسد رژیم غذایی کتوژنیک دارای پتانسیل لازم برای درمان بخش تحلیل­ برندگی عصبی(neurodegenerative) بیماری ام اس( MS) است.

رژیم غذایی کتوژنیک در سطح سلولی برای بدن حائز مزیت است. چرا که سبب افزایش مقادیر غذای دردسترس برای سلول­ها می­شود درحالیکه استرس اکسیداتیو را کاهش داده و سطوح آنتی­اکسیدان ­ها را در خون افزایش می­دهد. این اثر مرکب به حفاظت از سلول­های عصبی و سلول­های مغز کمک می نماید، که موجب کُندی فرآیند تحلیل سیستم عصبی می گردد.

توجه به این نکته حائز اهمیت است که این مزایا در حد فرضیه و تئوری هستند. هنوز داده­های کافی پیرامون رژیم غذایی کتوژنیک و بیماری ام اس ( MS) در انسان­ها وجود ندارد که بتواند آنها را تایید کند. در حال حاضر محققان مطمئن نیستند که این اثرات ممکن است تا چه مدتی دوام داشته­ باشند و اینکه آیا ممکن است اثرات طولانی مدت دیگری نیز وجود داشته باشد یا خیر ، اما خبر خوب این است که نتایج حاصل از این مطالعات پیرامون رژیم غذایی کتوژنیک برای بیماری MS امیدبخش بوده و محققان خواستار انجام بررسی­ ها بیشتر هستند.

مواردی که باید مدنظر قرار گیرند

انجمن ملی مولتیپل اسکلروزیس (بیماری ام اس) برخی از عواملی، که ممکن چگونگی منفعت­رسانی یک رژیم غذایی کم کربوهیدرات به افراد مبتلا به بیماری ام اس(MS)، را تحت تاثیر قرار دهند این گونه بیان نموده است. آنها شامل موارد زیر هستند:

  • خستگی: کتون­ها اشتهای برخی از افراد را محدود یا مهار نموده که به کاهش وزن آنها نیز کمک می نماید، اما مقادیر اضافی کتون­ها در جریان خون می­تواند سبب ایجاد خستگی نیز گردد.
  • فیبر و مواد مغذی: رژیم­ های غذایی کتوژنیک کربوهیدارت­ها فرآوری شده را حذف می­کنند، اما آنها کربوهیدرات ­هایی که مواد مغذی محسوب می­شوند را نیز از رژیم غذایی فرد مستثنی می­کنند.
  • یبوست: کاهش فیبر ممکن است احتمال یبوست را افزایش دهد.
  • سلامتی استخوان: افراد مبتلا به بیماری ام اس( MS) ممکن است بیشتر در معرض خطر استئوپروز (osteoporosis) قرار گیرند، که باعث می­شود استخوان­ها شکننده ­تر شده و نسبت به استخوان­های سالم تخلخل بیشتری داشته باشند.

 

مواد غذایی  که باید مصرف شوند یا از خوردن آنها اجتناب شود

 

مواد غذایی  که باید مصرف شوند یا از خوردن آنها اجتناب شود

رژیم غذایی کتوژنیک به افراد این امکان را می­دهد که به واسطۀ مصرف چربی­ ها و پروتئین­ ها و اجتناب از مصرف کربوهیدرات­ها به وضعیت کتوزیس دست­یافته و این وضعیت را حفظ کنند.

چربی­ها

در حالت کلی، این رژیم غذایی برای بیشتر افراد قابل تحمل است. هرچند، افرادی که این رژیم را دنبال می­کنند باید آگاه باشند که تمام چربی­ها باهم یکسان و مشابه نیستند. انجمن قلب آمریکا اجتناب از مصرف هرگونه چربی­های ترانس و روغن­های هیدروژنه و افزایش مصرف چربی­های غیراشباع را توصیه می­کند.

چربی­های سالمی که باید در یک رژیم غذایی کتوژنیک جای داده شوند شامل:

  • روغن زیتون
  • آووکادو
  • آجیل­ها، نظیر بادام یا پسته
  • ماهی­های چرب ساکن آب­های سرد نظیر ماهی آزاد (سالمون) یا ساردین­ها باشند.

پروتئین­ها

رژیم غذایی کتوژنیک شامل پروتئین­های حاصل از هر دو منبع حیوانی و گیاهی باشد که عبارتند از:

  • گوشت
  • لبنیات
  • تخم­ مرغ
  • آجیل­ها، نظیر بادام زمینی و بادام هندی

کربوهیدرات­ها

رژیم غذایی کتوژنیک کربوهیدرات­های ساده و پیچیده را محدود می­کند. کربوهیدرات­های ساده عبارتند از:

  • هر نوع قند
  • آب­میوه­ ها، سوداها، چای­ های شیرین شده
  • تمام انواع آبنبات­ ها
  • شیر حاوی قند لاکتوز

کربوهیدرات­های پیچیده عبارتند از:

  • پاستا
  • نان
  • مواد پخته شده
  • حبوبات
  • میوه­ ها
  • غلات
  • سبزیجات نشاسته­ای، نظیر سیب ­زمینی و ذرت

 

برنامه­ ی غذایی پایه برای یک روز چیست

 

برنامه­ ی غذایی پایه برای یک روز چیست؟

فردی که از رژیم غذایی کتوژنیک پیروی می­کند می­تواند مواردی را که در ادامه آورده عنوان گردیده مصرف نماید:

  • دو عدد تخم ­مرغ نیمرو شده
  • بیکن
  • قهوۀ سیاه

میان وعدۀ صبحانه

نهار

  • کدوی قاچ شده
  • کوفته قلقلی در سس اسپاگتی

میان وعدۀ عصر

  • بادام

شام

  • ماهی آزاد سرخ شده
  • گل کلم بخار پز همراه با کره
  • اسفناج

سایر نوشیدنی­ها در طول روز ممکن است شامل آب، آب گازدار همراه با لیمو یا چای گیاهی باشد.

مواردی که در بالا ذکر شدند فقط نمونه­ای از یک تغذیه ­ی روزانه بودند. راه­های بسیاری وجود دارند که بتوان به واسطۀ آنها از محدودکنندگی رژیم کتوژنیک کاسته و بسته به ذائقۀ شخص آن را لذت ­بخش ­تر نمود.

نتیجه گیری

تحقیقات بیشتری لازم است تا اثرات این رژیم­ها در طولانی مدت، به ویژه روی افراد مبتلا به بیماری ام اس ( MS) مشخص شود. اگرچه اکثر پزشکان چنین توصیه می­کنند که این اشخاص دستورالعمل­های پایۀ مربوط به رژیم غذایی را دنبال کنند، که افراد را از امتحان کردن رژیم­های غذایی متفاوت منع نمی­کند. ممکن است برخی از افراد مبتلا به بیماری ام اس ( MS) با مصرف یک رژیم غذایی کتوژنیک راحت باشند، اما این بدان معنا نیست که این رژیم غذایی برای تمام افراد مناسب باشد.

همچنین رژیم غذایی کتوژنیک می­تواند برای بدن به عنوان یک شوک تلقی شود. بهترین رویکرد این است که تغییرات مربوط به رژیم غذایی تحت راهنمایی­های متخصصان مراقبت­های بهداشتی انجام شود. آنها می­توانند به شناسایی هر نوع مواد مغذی که شخص فاقد آن است و فقدان آن می­تواند برای سلامتی شخص مضر باشد، کمک کنند.

هر شخص مبتلا به بیماری ام اس (MS) که می­خواهد تغییرات قابل توجهی را در رژیم غذایی­ اش اعمال کند بهتر است نخست با پزشک خود مشورت کند.

 

 

نتیجه گیری

 

تعداد بازدید : 3842

ثبت نظر

ارسال