سایش‌دندان (۳) (بخش پایانی)

پولیش توسط فشار‌هوا air polishing
این روش درسال‌1980 معرفی‌شد و از سایش توسط هوا و ماده‌ی ساینده‌ی پودری که معمولاً بی‌کربنات‌سدیم است، استفاده می‌شــود. از سیستم سایش هوا
 air abrasion برای آماده‌سازی مینا مانند قرار‌دادن سیلنت استفاده شده‌است. نتایج یک بررسی روی سطوح ریشه که در‌معرض 5 ثانیه فشار هوا قرار‌گرفته نشان‌داد که سایش قابل‌توجه بوده همراه با 161میکرون افزایش در‌عمق ضایعه در‌مقایسه با سطوح ریشه‌ی عریان نشده. در‌مورد ذرات هوایی aerosol ایجاد‌شده توسط ‌air polish هم توجهاتی شده است. پولیش فشار‌‌هوا توسط بی‌کربنات‌سدیم برای سمان و عاج دندان ساینده‌است.
 طی یک بررسی توسط پودر glycine نشان داده شد
 که این ماده در دبریدمان ناحیه‌ی تحت‌لثه سطح ریشه موثر بوده است.Galloway,Pashley نشان‌دادند که اسپری فشار‌هوا به‌مدت 5‌ثانیه مداوم Prophy Jet باعث از دست‌دادن مقادیر عاج و سمان طی کاربرد با فشار هوا یا pumice می‌شود. آنها از دست‌دادن ساختمان مینا را به‌صورت عینی طی کاربرد اسپری به‌مدت 60 ثانیه آزمایش مشاهده نکردند. لذا کاربرد پولیش با فشار‌هوا و کاربرد ماده‌ی ساینده‌ی استاندارد air powder برای کاربرد روی سطح مینا موثر‌است و سایر پودرهای موجود نیز برای کاربرد روی سطح عاج و سمان مناسب است. کاربرد
 air polishing در‌موارد بیماری‌های عفونی، تنفسی، کلیه و متابولیک منع مصرف دارد. طی یک بررسی کاربرد air polishing روی سطوح مینا تغییر‌رنگ یافته توسط دهانشویه‌ی کلرهگزیدین که در بیماران تحت‌درمان ارتدنسی به‌کار رفته بود مؤثرتر در‌حذف stain درمقایسه با کاربرد pumice و rubber cup بود. هنگام کاربرد وسایل air abrasion باید دقت شود تا از برخورد مستقیم فشار‌هوا به ساختمان‌های مجاور‌دندان یا نسوج نرم جلوگیری شود زیرا باعث سایش در نسوج مربوطه می‌شود.
پولیش به‌طریق متداول:
پولیش متداول در مطب شامل کاربرد برس یا rubber cup بدون لاتکس ـ سوار بر هندپیس با دور پایین است. این وسایل را می‌توان با pumice و آب یا خمیر پروفیلاکسی به‌کار برد. Rubber cup‌ها به‌صورت پیچی، با mandrel و یا فشاری روی آنگل قرارمی‌گیرند (شکل‌5). باید توجه‌کرد که حرکت دوار آنها به‌صورت متحدالمرکز باشد در غیر‌این‌صورت باعث ایجاد استرس به دست می‌شوند. نوع نرم‌تر rubber cup‌ها به‌خوبی روی دندان مستقر شده و نیروی کمتری برای کارلازم دارند. برس‌ها درمقایسه با cup‌ها ساینده‌تر هستند و برای تمیز‌کردن سطوح اکلوزال مولرها و کرسی‌های کوچک به‌کار می‌رود. قبل‌از قرار‌دادن سیلنت از برس نرم باید استفاده شود.

آنگل یکبار‌مصرف پروفیلاکسی:
با‌معرفی انگل پروفیلاکسی سبک وزن یک‌بار‌مصرف همراه با rubber cup و برس یک‌بار‌مصرف، امکان کنترل عفونت و ارگونومیک برای دندان‌پزشک‌ها بهتر شده‌است و با دارا‌بودن زوایای راست‌و‌چپ، امکان چرخاندن مچ‌دست نیز کاهش می‌یابد. وجود rubber cup عاری‌از لاتکس برای بیماران و کادر دندانپزشکی دارای آلرژی به لاتکس مناسب است.
خمیرهای پروفیلاکسی:
خمیرها در ذرات خیلی‌زبر، زبر، متوسط و ظریف با‌توجه به‌نوع تولید‌کننده در بازار موجود‌است.اکثراً با زمینه pumice  همراه با افزودنی‌ها مانند فلوراید، طعم‌دهنده، رنگ افزودنی و سایر ترکیبات موجود است. نوع زبر خمیرها امکان حذف بیشتر ساختمان دندان و باقی‌گذاشتن سطح زبرتر به‌دنبال اتمام کار را دارد. نوع ظریف دندان‌ها را تمیز و پولیش‌کرده و ساختمان کمتری از دندان را بر‌می‌دارد و شاید باعث براقی‌دندان نیز شود. مدت‌زمان درمان، سرعت چرخش برس یا rubber cup و نیروی به‌کار رفته ممکن‌است روی میزان سایندگی مواد تأثیر داشته باشد.
راه‌های دیگر پولیش به‌طرق غیرمرسوم:
خمیر پروفیلاکسی:
خمیر دیگر پروفیلاکسی perlite است که دارای منشاء سیلیکای آتشفشانی است و ساختاری نامنظم و دیسک مانند دارد. طی کاربرد، کناره‌های زبر آن گرد شده و ذرات آن به موازات سطح دندان در می‌آیند. خمیرهای پروفیلاکسی با زمینه‌ی perlite باعث ایجاد سطوح پالیش شده و تمیز توسط
rubber cup یا برس می‌شوند. بررسی‌ها روی خمیر پروفیلاکسی حاوی perlite توانایی بالای تمیز‌کردن آن و کاهش کمتر پرداخت ترمیم های سرامیکی microfilled ، حذف بالای stain و سایش کمتر مینا و عاج در مقایسه با خمیر پروفیلاکسی با ذرات ظریف از همان سازنده بوده. خمیرهای پروفیلاکسی دارای کلسیم برای بیمارانی که دارای حساسیت به‌طعم، رنگ و سایر افزودنی‌ها هستند نیز موجود‌است.از ترکیب آب pumice در مطب می‌توان استفاده نمود و یا از خمیر پروفیلاکسی عاری از فلوراید با ذرات متوسط و دارای pumice که به‌صورت آماده بوده و نیاز به ترکیب pumice با آب را ندارد استفاده کرد.
پولیش بدون خمیر:
اخیراً وسایل یک‌بار‌مصرف پروفیلاکسی وارد بازار شده که خود دارای ماده‌ی ساینده روی
rubber cup بوده و دیگر نیاز به قرار‌دادن خمیر پروفیلاکسی روی rubber cup نمی‌باشد و امکان پاشیدن خمیرها حین کار نیز کاهش می‌یابد. به‌این طریق دید حین‌کار افزایش یافته و دیگر نیاز به شستشوی دهان توسط بیمار نمی‌باشد. نتایج خوبی به‌دنبال کاربرد all -in -one rubber cup ازنظر قدرت تمیز‌کنندگی و قدرت پایین سایندگی آن به‌دست‌آمده. راه دیگر کاربرد rubber cup سیلیکون دارای ماده‌ی ساینده perlite در خود است و یا آنگل پروفیلاکسی ساخته شده از (thermal plastic elastomer (TPE همراه با pumice موجود در‌آن به‌عنوان مــاده‌ی ساینده. نتایج بررسی‌های in-vitro نشان‌داده که prophy-cup بدون خمیر تا50% کمتر باعث ساییدگی مینا در‌مقایسه با خمیر پروفیلاکسی با ذرات متوسط می‌شود و با اعمال فشار150گرم به‌مدت 3تا20 ثانیه در حذف پلیکل دارای stain موثر است (جدول3). در مصارف بالینی دیده شد که دید بهتر‌از جهت کاهش ذرات پراکنده دارد و باعث کاهش زمان پولیش و کاهش نیاز به شستشوی دهان شده و بیمار احساس وجود ذرات ساینده در دهان و یا خمیر را در دهان نمی‌کند.

پولیش پرکردگی‌های دندان:
پولیش پرکردگی با‌زمینه‌ی سرامیک توجه خاص می‌خواهد زیرا پولیش نامناسب ممکن‌است باعث حذف براق‌بودن سطح پرکردگی و خشن‌کردن سطح آن شده و با کاهش زیبایی موجب قرارگیری بیوفیلم و stain روی سطح زبر آن شود. انتخاب با ماده‌ای دارای درجه‌ی سایندگی پایین و روش مناسب پولیش است مانند خمیرهای دارای ذرات ظریف از diatomaceous earth و با زمینه‌ی perlite. نتایج یک بررسی نشان‌داد که خمیر pumice با ذرات متوسط باعث خراشیدگی سطوح کامپوزیت و فلزات با مقدار بالای طلا می‌شود. ترکیباتی دارای آلومینیم یا اکسید‌قلع دارای درجه‌ی سایندگی پایین بوده و باعث بهبود برق‌زنندگی پرکردگی‌ها می‌شوند. خمیرهای پولیش با فرمولاسیون مخصوص پرکردگی سرامیک موجود است. قبل‌از کاربرد اینگونه خمیرها از مناسب‌بودن آنها برای نوع پرکردگی باید اطمینان حاصل کرد.