شماره ۱۰۹۳

لیزر درمانی در کودکان

پروفسور رضا قادری - پوست

درک پیشرفت‌ خصوصیات‌ حرارتی و مربوط به نور از پوست انسان، آن را تبدیل به یک سیستم حیاتی ایده‌آل برای ارزیابی تأثیرات درمان‌های متنوع جدید روی یک بافت‌زنده، بدون استفاده از روش‌های تهاجمی برای ارزیابی پاسخ به درمان کرده است. یکی‌‌از این درمان‌های جدید، لیـزر (Light Amplification by the Stimulated Emission of   Radiation) است.کودکان نیز از این روش درمانی، منفعت زیادی برده‌اند.از آنجایی که لیزر زمینه های قابل توجه و مهمی را در درمان ضایعات عروقی و پیگمانی در نوزادان، کودکان و بالغان فراهم کرده، این امر مهم است که پزشکان با اندیکاسیون‌های‌درمانی آن آشنا شوند تا بتوانند درمان‌های بدیع‌تری را ارائه دهند.

همانطور که اخیراَ تکنولوژی لیزر و کاربردهای آن در زمینه‌ی پوست پیشرفت قابل توجهی کرده، مهم است که این تکنولوژی و کاربردهای آن در کودکان بیمار نیز توضیح داده شود. تمایل به استفاده از لیزر در کودکان، سریعاً در حال پیشرفت و گسترش است و زمینه‌های مخصوص درمان برای کودک بیمار با این تکنیک جراحی، بسیار دقیق باید مورد توجه قرار گیرد. درمان بوسیله‌ی لیزر در کودکان، چالشی منحصر به فرد برای پزشکان در سطوح مختلف است ‌که این مورد، بخصوص در زمینه‌ی درمان همانژیوم‌ها در اطفال، باعث چالشی بزرگ در زمینه‌ی تصمیم‌گیری برای درمان  این نوع ضایعات در‌بین متخصصان رشته‌های مختلف پزشکی(ازجمله جراحان، درماتولوژیست‌ها، رادیولوژیست‌ها و پاتولوژیست‌ها) شده‌است.

در زمینه‌ی درمان بیماری‌های مختلف پوست، باید‌ درنظر داشت که به‌طور فیزیکی اجزای بسیاری از ضایعات عروقی و پیگمانی از قبیل‌خال‌های لکه‌های شرابی و خال اوتا، مطابق با سن کودک تغییر می‌کنند. بنابراین در بسیاری از موارد، درمان این ضایعات در سنین پایین‌تر منجر به‌از بین‌رفتن آنها در طی جلسات درمانی کمتر و عوارض کمتری شده‌است. پزشکان باید برای اضطرابی‌که در یک بیمار کم سن و سال و اضطراب مضاعف والدین یا مراقبان‌کودک که ممکن‌است وجود داشته باشد، خود را آماده‌کنند.

رفتارهای‌احساسی از قبیل شرمندگی و خجالت از داشتن یک بیماری‌خاص پوستی (‌بخصوص در ناحیه‌ی صورت) فاکتورهایی زمینه‌ای هستند که اغلب و مخصوصاَ در کودکان و نوجوانان مشاهده می‌شوند. و این یکی‌از دلایلی است که درمان‌های تهاجمی ضایعات و بیماری‌های بسیاری از کودکان را با لیزر اجتناب‌ناپذیر ساخته است.

به‌طور مکانیکی، لیزر و تنظیمات لیزر که برای درمان ضایعات افراد بالغ استفاده می‌شود، برای عروق کوچکتر و طبیعت غیرقابل پیش‌بینی اسکارهای پوست‌کودکان، نیاز به تغییر دارد. همینطور، احتیاطات ایمنی استاندارد، اغلب برای ساختارهای‌کوچک نوزادان و کودکان کم سن‌وسال، ابداع پارامترهای دقیق را الزامی می‌سازد. حتی با تجربه‌ترین پزشک در زمینه‌ی درمان با لیزر، باید عوارض و پیچیدگی‌های خاص این گروه سنی را تشخیص و مدنظر قرار‌دهد.

لیزرها:

لیزرها، شامل منابع نور مونوکرومیک با تراکم بالا یا نور با طول‌موج منفرد (که از‌لحاظ زمانی و فضایی در ارتباط ‌منطقی با یکدیگرند)، می‌باشند.

همچنین لیزرها ، موازی بایکدیگر هستند بنابراین ممکن‌است از فاصله‌های دور با واگرایی مختصری از باریکه‌ی نور منتشر شوند. بنابراین نور موازی ممکن‌است روی نقاط کوچک متمرکز و منجر به تخریب آن منطقه‌ی خاص شود. تمام سیـــستم‌های لیـــزر از Laser Medium، حفره‌ی نوری و یـک منبع نیرو تشکیـــل شـده‌اند. laser medium ممکن‌است جامد(مثال: یاقوت ، نئودیمیوم: Yttrium-Aluminum-Garnet یا الکساندرایت)، مایع (مثال:Dye) یا گاز(مثال: آرگون‌، کریپتون یا دی‌اکسیدکربن) که طول‌موج نور تابیده شده را تعیین می‌کند، باشد. حفره‌ی نوری (اپتیکال کاویتی)که Laser Medium را دربرمی‌گیرد، به‌عنوان یک روزناتور عمل کرده و جریان لیزر در آن اتفاق می‌افتد. انرژی لیزر زمانی تولید می‌شود که منبع‌انرژی، مولکول‌هایLaser Medium را تحریک می‌کنند و در‌نتیجه به‌دنبال آن، سایر مولکول‌های حفره‌ی‌نوری نیز در یک زنجیره‌ی واکنشی تحریک می‌شوند. زمانی‌که یک مولکول پرانرژی شده به سطح انرژی اولیه‌ی ‌پایدار خود باز می‌گردد، فوتون انرژی آزاد می‌کند. فوتون‌های زیادی همزمان آزاد می‌شوند که منجر به تولید یک باریکه‌ی نور به‌عنوان یک Pulse منفرد می‌شود. همان‌طوری‌که در لیزرRuby می‌بینیم و یا به‌طور پیوسته مثل لیزرهای آرگون و دی‌اکسیدکربن یا نیمه پیوسته (در یک زنجیره از پالس‌ها) مثل لیزر پتاسیم یتنانیل فسفاید(KTP)، بخارمس، برومید مس، کریپتون و لیزرArgon- Pumped tunable dye که امواج نور را به‌طور پیوسته به قطعات کوچک ساطع می‌کنند، آزاد می‌شود. این مکانیسم‌های شاترینگ الکترونیکی، پالس‌های منفرد انرژی با مدت‌زمان‌های متنوع تولید می‌کنند که ممکن‌است یک‌موج پیوسته را به الگوی هندسی کامپیوتریزه‌ی از قبل تعیین‌شده بشکند که به‌این منظور، از دستگاهی با‌عنوان اسکن روباتیک، استفاده می‌شود. این اسکنرها این‌گونه عمل می‌کنند که پالس‌های نزدیک را از لحاظ زمانی و فضایی جدا می‌کنند و به‌این‌ترتیب، باعث کاهش بالقوه‌ی تخریب گرمایی و اسکارهای ناخواسته که ممکن‌است ایجاد شود، می‌گردند. به‌علاوه سیستم‌های لیزری‌پالسی وجود دارد که نور لیزر با انرژی بالا در قالب پالس‌های با مدت زمان بسیار کوتاه را با قرارگرفتن پریودهای زمانی در‌بین هر‌پالس ساطع می‌کنند (۱تا۰/۱ثانیه). این سیستم‌های لیزری، ممکن‌است با پالس‌های طولانـی بـاشنـد از قبیل Pulsed-Dye Laser با‌ طول‌مدت پالس ۴۰ تا ۰/۴۵ ثانیه یا پالس‌های کوتاه (۱۰۰-۵ نانوثانیه) باشد ازقبیلQ-Switched ruby، الکساندرایت و لیزرهایNd:YAG.

لیزرQ-Switched فوتون‌های نوری را تولید و ساطع‌ می‌کند که منجر به آزاد‌سازی انرژی ذخیره‌شده در حفره‌ی لیزری با انرژی بالا درعرض چند نانوثانیه می‌شود. برخلاف تعداد نسبتاً زیاد سیستم‌های لیزری که به‌طور رایج برای استفاده‌های‌پزشکی در دسترس هستند،آنها فقط طیف باریکی از گستره ی الکترومغناطیس راشامل می‌شوند.

کاربرد‌های متفاوت سیستم‌های لیزری عموماً عملکرد طول‌موج‌ها، مقدار انرژی رسانده شده به بافت، مدت زمانی که تماس با پوست برقرار بوده و خصوصیات مربوط به نور بافت را تعیین می‌کنند. درک و فهم تداخل بافت و لیزر به‌وسیله‌ی مفهوم فتوترمولیز انتخابی که میزان جذب لیزر توسط بافت انتخابی منجر به تخریب ‌انتخابی آن بافت می‌شود، کاملاً تعریف و مشخص شده‌است.

فتوترمولیز انتخابی براساس «زمان استراحت حرارتی بافت» است که به‌عنوان« زمان مورد نیاز برای از‌دست‌دادن ۵۰درصد از حرارت دریافت‌شده در۹۰درصد بافت دریافت‌کننده‌ی حرارت، به‌سرعت بعد‌از تماس با لیزر بدون‌انتقال‌‌حرارت آن به بافت‌های هدایت‌کننده» تعریف می‌شود.

تعداد بازدید : 2815

نظرات

نیایش عبداملکی

2 سال و 11 ماه و 14 روز پیش

بچشم عمل لیزر میشوند

ثبت نظر

ارسال