شماره ۹۸۰

عوامل مؤثر دندان‌قروچه

دکتراکبرکوشانفر - کودکان

عوامل مؤثر دندان‌قروچه

طبق آمار محققان معتقدند 10تا20 درصد افراد حین خواب دندان‌ها را روی هم می‌سایند و فشار می‌دهند و درسنین 20تا40سالگی شایع‌تر است.

از آنجا که معمولاً این حالت حین خواب رخ می‌دهد بسیاری افراد درمورد آن آگاهی ندارند و فقط ممکن‌است بعضی صبح‌ها از درد فکین یا دندان‌ها شکایت داشته باشند. دندان قروچه که هنگام خواب رخ می‌دهد معمولاً به صورت فشار دندان‌ها روی هم یا سائیدن آنها به هم است اما گاهی دندان قروچه درطول روز هنگام بیداری هم رخ می‌دهد که معمولاً واکنش‌ به تحریک خاص است مثلاً موقع عصبانی‌شدن و هیجان که معمولاً فرد دندان‌ها را روی‌هم فشار ‌می‌دهد. دربسیاری از موارد دندان‌ قروچه هیچ‌علامتی ندارد وفرد دیگر یا همسر وی متوجه آن می‌شود.
هنوز درمان اصلی و قاطع برای آن پیدا نشده و علت دقیق ‌آن نیز تشخیص داده نشده‌است. عده‌یی از متخصصان معتقدند دندان قروچه ارثی بوده ولی هنوز ژنی برای آن پیدا نشده است.

انواع دندان قروچه:

دو نوع دندان قروچه وجود دارد.
نوع اولیه زمانی است که علت مشخصی برای بروز آن وجود ندارد. نوع ثانویه زمانی است که دندان‌قروچه با اختلالاتی مانند اختلالات روانی (هیجان، اضطراب، افسردگی)، یا مصرف داروهای ضد افسردگی یا بعضی بیماریها مانند پارکینسون یا اختلالات تنفسی، آپنه هنگام خواب که تنفس سختی دارند خروپف می‌کنند یا درخواب حرف می‌زنند ایجاد می‌شود و درنوع ثانویه معمولاً پس‌از درمان اختلالات زمینه‌یی مشکل دندان‌قروچه حل می‌شود البته دربعضی موارد دندان‌قروچه به یک عادت تبدیل می‌شود.
همچنین مشخص شده افرادی که اختلالات رفتاری دارند مانند ناخن جویدن یا علل دیگر مصرف نوشابه‌های کافئین‌دار مانند کولاها، قهوه، شکلات، مصرف الکل، مواد مخدر، روان‌گردان‌ها، سیگارکشیدن وکرمک نزد کودکان بیشتر از دیگران درمعرض دندان قروچه هستند.

دندان‌قروچه درکودکان:

طبق آمار کودکان نیز حدود 15‌تا‌20‌درصد دندان‌قروچه دارند. دندان‌قروچه درکودکان معمولاً در زمان رویش‌ دندان‌های شیری و زمان رویش دندان‌های دائمی بیشتر دیده می‌شود و بعداز آن بهبود می‌یابد.
 ازمشخص‌ترین ارتباط میان دندان قروچه انسداد راههای تنفسی فوقانی و کودکانی‌که لوزه‌ی سوم متورم و بزرگ دارند که باعث انسداد راههای تنفسی فوقانی و تنفس دهانی است و بعد‌از عمل لوزه‌ها، دندان‌قروچه‌ی کودک بهبود می‌یابد. دندان‌قروچه‌ی کودکان با اضطراب روزانه همراه است و اغلب در‌مرحله‌یی که هنوز خواب‌کودکان عمیق نشده رخ می‌دهد در اینگونه موارد توصیه می‌شود که کودکان در روز که استرس و هیجان داشته و حمایت عاطفی والدین نیز مؤثر خواهد بود در مواردی که هیجان زیاد باشد داروهای ضد‌اضطراب نیز تجویز می‌شود.
پیشگیری و درمان‌های دندان ‌قروچه:
جهت درمان به چند روش اشاره می‌شود:
1-محافظ یا گارد درمانی:
 گارددهانی یک وسیله‌ی پلاستیکی است که توسط دندان‌پزشک ساخته می‌شود. این وسیله‌ی پلاستیکی روی دندان‌ها قرارمی‌گیرد تا از سایش دندان جلوگیری شود این وسایل فقط از صدمه‌ی دندان‌ها به مفصل گیجگاهی فکی جلوگیری می‌کنند. در بیشتر موارد دندان قروچه توسط همین محافظ‌ها رفع می‌شوند. این گاردها هنگام خواب شبانه دردهان قرارمی‌گیرند.

2ـ بیوفیدبگ:

دستگاهی است به‌وسیله‌ی باتری روی سر قرار‌می‌گیرد با حس‌کردن انقباض عضلات صورت، هنگام دندان قروچه صدایی ایجاد می‌شود و بعد‌از بیدار شدن فرد دندان‌قروچه متوقف می‌شود بعداز چندین‌بار استفاده تاحدود زیادی دندان‌قروچه کاهش داشته است.

3ـ تحریک حس چشایی:

دراین روش بسته‌های‌ ریزی پُر از ماده‌ی بی‌ضرر اما تلخ توسط وسیله‌یی شبیه ارتودنسی درمیان دندان‌های عقب قرارمی‌دهند چنانچه فرد دندان‌هایش را به‌هم نزدیک کند این بسته پاره شده و فرد بیدار و هوشیار می‌شود این وسیله کمتر از وسایل دیگر با خواب افراد تداخل پیدا می‌کند.

4ـ کنترل و درمان اضطراب.

یکی از  علت‌های مهم دندان قروچه اضطراب است. بنابراین یکی‌از راههای مهم درمان کم‌کردن استرس و اضطراب قبل‌از خواب است بعضی کارها مانند گوش‌کردن به‌موسیقی ملایم یا دوش آب‌گرم یا گذاشتن یک حوله به‌صورت مالشی روی گونه‌ها برای آرام‌کردن عضلات فک مؤثر هستند.
درمورد کودکان نیز می‌توان با ماساژ، خواندن قصه یا موسیقی آرام آنها را آرام کرد و در رژیم‌غذایی کودک نیز مایعات به‌قدر‌کافی درنظر گرفت چون کم‌آبی کودک دندان‌قروچه را تشدید می‌کند.
کودکان از نوشیدن نوشابه‌های گازدار و کافئین‌دار پرهیز کنند و مداد را دردهان نگذارند و فشار دهند حتی جویدن آدامس را هم کنار بگذارند چون انجام این کارها به عضلات فک امکان می‌دهد تا به فشار‌دادن عادت کنند و درطول روز دندان‌های خود را فشار ندهند.
مصرف بعضی مکمل‌ها نیز برای رفع دندان‌قروچه توصیه می‌شود. بررسی و اندازه‌گیری منیزیم، کلسیم و ویتامینD درکودکان پیشنهاد می‌شود و درصورت کمبود درمان انجام شود.

 

 

تعداد بازدید : 1437

ثبت نظر

ارسال