مراقبه دل‌آگاهی و تصمیم‌گیری

طبق نتایج یک پژوهش تازه که توسط پژوهشگران INSEAD و دانشکده‌ی Wharton انجام شده، پانزده دقیقه مراقبه با تمرکز بر تنفس به افراد کمک می‌کند تا انتخاب‌های بهتری داشته باشند. این یافته‌ها در شماره‌ی فوریه‌ی 2014 نشریه‌ی Psychological Science به چاپ رسیده است که ارگان جامعه‌ی علوم روانشناسیک است.
افرادی‌که نمی‌توانند از چیزهایی که از دست داده‌اند جدا شوند و مدتها به فکر جورابهای گم‌شده‌ی خود هستند، با دیگران رابطه‌ی خوبی ندارند و باآنکه سیرند مقدار زیادی غذا در بیرون از خانه می‌خورند، غالباً رفتاری دارند که در اصطلاح می‌گویند پول خود را صرف خرید زباله می‌کنند. دانشمندان علوم رفتاری این حالت را «تعصب مال رفته» می‌نامند.
بسیاری افراد در پذیرش این مسأله که تصمیمات آغازین‌شان به بروز پیامدهای نامطلوب منتهی شده‌است و راه را اشتباه رفته‌اند دچار مشکل هستند. اینان نمی‌خواهند احساس غبن کنند یا معتقد باشند سرمایه‌گذاری آغازین غلطی داشته‌اند. جای شگفتی نیست که این نوع تفکر غالباً سبب شود انسان در تلاش برای بازیابی سرمایه‌ی آغازین یا کوشش در قطع آن، بـاز هـم منابع بــیشتری را هدر دهد.
طی انجام یک دسته بررسی، دانشمندان متوجه شده‌اند که مراقبه‌ی دل‌آگاهی که هشیاری لحظه‌ی حال را تعلیم می‌دهد و ذهن را از سایر افکار پاک می‌کند به مقابله با این تعصب ریشه‌دار کمک می‌کند. مشخص شده‌است که با یک دوره‌ی کوتاه مراقبه‌ی دل‌آگاه، افراد تشویق می‌شوند تا با در‌نظرگرفتن اطلاعات موجود در لحظه‌ی حال، ضمن چشم‌پوشی از بعضی علایق دیگر که به‌طور مشخص سبب تشدید «تعصب مال ‌رفته» می‌شود، تصمیم‌های منطقی‌تر بگیرند.
برای آزمودن این تصور که با انجام مراقبه‌ی دل‌آگاهی ازطریق افزایش مقاومت نسبت به تعصب مال رفته می‌توان تصمیم‌گیری را بهبود بخشید چهار بررسی در دانشگاه پنسیلوانیا انجام شده است.
طی یک بررسی آنلاین، شرکت‌کنندگان آمریکایی گزارش دادند که به‌طور مشخص چه‌مقدار بر لحظه‌ی حال تمرکز می‌کنند و نیز 10 سناریوی مال از‌دست‌رفته ‌را خواندند. مثل خریدن بلیط برای جشنواره‌ی موسیقی و ناتوانی در شرکت‌داشتن در‌آن به‌خاطر بیماری یا بدی آب‌و‌هوا و سپس گزارش دادند که چه مقدار توانسته‌اند هریک ازاین حالات را بی‌اهمیت تلقی‌کنند. نتایج به‌دست‌آمده آشکار ساخت که هرچه بیشتر این افراد روی لحظه‌ی حال تمرکز می‌کردند، بیشتر می‌توانستند از مال از‌دست‌رفته چشم ‌بپوشند.
برای آنکه مشخص شود آیا نسبت به تعصب مال از‌دست‌رفته شده است، پژوهشگران سه تجربه‌‌ی دیگر نیز انجام دادند. در هرتجربه، شرکت‌کنندگان به یک نوار 15‌دقیقه‌یی گوش می‌دادند که توسط یک مربی حرفه‌یی دل‌آگاهی اجرا شده بود. دریک گروه از شرکت‌کنندگان، در نوار مراقبه‌ی متمرکز بر نفس به‌صورت تکراری آموخته می‌شد و از شرکت‌کنندگان خواسته‌ می‌شد روی احساسات تنفس تمرکز‌کنند. سایر گروه‌های شرکت‌کننده به نواری گوش می‌دادند که از ایشان می‌خواست به آنچه در ذهن می‌گذرد تمرکزکنند، این تمرین شکلی از مراقبه نبود. سپس شرکت‌کنندگان به سوالات سناریوی مال ازدست‌رفته پاسخ‌می‌دادند. در بررسی نهایی شرکت‌کنندگان به سوالات درمورد دوره‌ی مدتی که تمرکز کرده بودند که آیا در‌حال، گذشته یا آینده بود و عواطفی که تجربه‌کرده بودند پاسخ می‌گفتند.
این نتایج نشان داد که مراقبه‌ی دل‌آگاهی، مقاومت نسبت به مال از‌دست‌رفته در هر‌یک از سه تجربه افزوده است. این افزایش مقاومت به‌صورت دو مرحله‌یی انجام می‌شود. درمرحله‌ی اول مراقبه سبب کاهش تمرکز فرد نسبت به گذشته و آینده شده‌است و این تغییر روانشناسیک به پیدایش عواطف منفی کمتر منتهی‌گشته است. کاهش عواطف منفی سبب آسان‌شدن و افزایش قدرت کنار‌گذاشتن مال از‌دست‌رفته گشته است.