شماره ۱۰۰۵

ارزش درمانی گرده‌گل

دکتر مهدی نوری .F.R.C.P

ارزش درمانی  گرده‌گل

گرده‌ی‌گل‌(pollen)، همان یاخته‌ی جنسی گیاهان گل‌دار است که دربارور سازی و تکثیر گیاهان نقش اساسی دارد.
گـرده‌ی‌گــل زنبــورعسل (Bee pollen)، محصولی است  که زنبورهای‌عسل کارگر، هر روز با پروازهای منظم و پی‌در‌پی خود  مقداری از‌آن را به کندو می‌آورند. اندازه‌ی گرده‌ی گل‌ها و رنگ آنها، باتوجه به نوع و گونه‌ی گلها متفاوت است. زنبور‌عسل با هر‌بار نشستن روی یک گل مقداری گرده به پایش می‌چسبد و به‌این‌طریق در گرده‌افشانی و باروری و تکثیر محصولات نقش بسزایی دارد.
زنبور گرده‌ی گلها را، درسبدی که در پشت پای خود دارد،  می‌گذارد و به کندو می‌آورد‌. معمولاً یک زنبور در روز می‌تواند10‌تا‌30میلی‌گرم گرده به کندو بیاورد‌. زنبور‌عسل با پروازهای متعدد، میلیون‌ها دانه‌ی گرده به‌کندو حمل می‌کند‌. گرده با خاصیت بالای غذایی خود خوراک مهم زنبورهای کارگر  است‌. با‌توجه به ارزش فوق‌العاده‌ی گرده و اثر درمانی آن،  زنبورداران با تعبیه‌ی نوعی تله در ورودی کندو، گرده را از پای زنبوران جدا می‌کنند و آن را برای فروش آماده می‌سازند‌. زنبورداران‌، در‌هر فصل ،  می‌توانند از‌یک کلنی زنبور‌عسل‌30‌تا‌40 کیلو گـرده‌ی گـل بــه بــازار عرضه کنند.
گرده‌ی‌گل پروتئین فراوان دارد. به‌طوری‌که میزان پروتئین دانه‌های گرده بین‌30‌تا‌40 در‌صد می‌باشد‌. اجزای تشکیل‌دهنده‌ی پروتئین‌ها اسیدهای‌آمینه هستند که اساس پروتئین را تشکیل می‌دهند‌. در پروتئین‌ها22 اسید‌آمینه وجوددارد‌. اسید‌های‌آمینه، به‌شکل زنجیر پلی‌پپتیدی،  ملکول‌های پروتئین را تشکیل می‌دهند. هر اسید‌آمینه دارای یک عامل اسیدی COOH و یک ریشه‌ی نیتروژن است که با ریشه‌ی اسیدی ارتباط نزدیک دارد و به‌صورت عامل آمین NH2 است
از مجموع آمینو‌اسیدها تعداد 8 اسید‌آمینه‌، که برای سلامت و رشد یاخته‌ها‌ی بدن  ضروری هستند‌، باید از‌طریق غذا به بدن برسند‌. این هشت اسید‌آمینه عبارتند‌از:

ایزولوسین، لوسین‌، لیزین، متیونین، فنیل‌آلانین، ترئونین، تریپتوفان و والین. در دانه‌های گرده‌ی زنبورعسل می‌توان وجــود ترکیــب زیر را  برای اسیدهای‌آمینه‌ی ضروری مشاهده کرد‌:

ایزولوسین 7/4
لوسین 6/5 
لیزین 7/5
متیونین 7/1
فنیل‌آلانین 5/3
ترئونین 6/4
تریپتوفان 6/1                             
والین ۶
و نیز:         
آرژنین 7/4
هیستیدین 5/1
اسید گلوتامیک 1/9٪
دانه‌های گرده از‌نظر میزان آنزیم‌ها نیز  غنی می‌باشند.  در واقع آنزیم‌های فراوانی در گرده‌ی‌گل وجود دارد که آن را محصولی کم‌نظیر می‌سازد‌. برخی‌از آنزیم‌های موجود در دانه‌ی گرده عبارتند‌از‌:
آمیلاز‌، فسفاتاز‌، ساکاراز‌، لاکتیک دهیدروژناز‌، دیسفراز‌، هیدرولاز و کوزیماز‌.
افزون‌بر‌این‌ها، انواع ویتامین‌ و مواد‌معدنی مفید نیز در گرده‌ی‌گل وجود دارد که برای رشد و سلامت یاخته‌ها ضروری است‌.
گرده‌ی گل زنبور‌عسل‌، براساس وزن یا ظرفیت کالری‌، مغذی‌تر از  گوشت‌گاو، مرغ  و بسیاری از موادخوراکی دیگر است‌. این ماده  در رژیم گیاه‌خواری بسیار سودمند می‌باشد و با‌توجه به‌وجود موادحیاتی در‌آن یک مکمل‌غذایی فوق‌العاده می‌باشد.
پژوهش‌هایی که اخیراً در‌باره‌ی خواص گرده‌ی‌گل زنبور‌عسل انجام‌شده نشان می‌دهد که این محصول با ارزش در‌موارد زیر موثر می‌باشد‌:
1ـ گرده‌ی‌گل به رشد ماهیچه‌های بدن کمک می‌کند و با افزایش توان سیستم ایمنی  مقاومت بدن را افزایش می‌دهد و با داشتن خاصیت ضد‌اکسیدانی خود از پیری زودرس می‌کاهد و چـین‌و‌چـروکــهای پوست را کاهش می‌دهد.
2ـ گرده‌ی گل  با داشتن اسیدهای‌آمینه‌ی ضروری و ویتامین‌ها‌، به‌ویژه ویتامین‌های گروه‌B می‌تواند به‌عنوان یک مکمل با ارزش‌غذایی مصرف شود و ضعف و خستگی بدن را بر‌طرف سازد و دوره‌ی نقاهت بیماری‌ها را کاهش‌دهد‌.
3ـ در گزارش علمی یکی‌از پزشکان پژوهشگر در دنور کلورادوی آمریکا،  آمده‌است که گرده‌ی‌گل در بهبود بسیاری از موارد آلرژی (از آلرژی بهاره‌ گرفته تا آسم برونشیک) براساس این گزارش 94درصد بیماران مبتلا به حساسیت با خوردن گرده‌ی‌گل بهبود یافته‌اند‌.
4ـ مصرف موضعی گرده‌ آزارهای پوستـی و اگــزمــا را بهبود می‌بخشد و پسوریازیس را تخفیف می‌دهد‌.
5ـ مصرف گرده‌ی گل به‌عنوان آنتی‌اکسیدان و ضد‌التهاب مجاری تنفسی و شش‌ها  توصیه شده‌است.
6ـ گرده‌ی‌گل به‌دلیل داشتن آنزیم‌ها و ویتامین‌ها درتنظیم کار دستگاه‌گوارش نیز موثر‌است و هضم را آسان می‌سازد. گرده‌ی‌گل فعالیت روده را تنظیم می‌کند و از یبوست می‌کاهد‌. برخی‌از پژوهشگران گرده‌ی‌گل را در درمان یبوست بسیار موثر دانسته و توصیه کرده‌اند افراد مبتلا به یبوست  چندبار در‌سال و هر‌بار به‌مدت یک‌ماه روزانه از سی‌گرم گرده‌ی‌گل استفاده‌کنند‌.
7ـ گرده‌ی‌گل با تقویت دستگاه ایمنی‌، بدن را علیه ویروس‌ها مجهز می‌کند.
8ـ گرده‌ی‌گل‌ زنبور‌‌عسل میزان کلسترول‌خون را متعادل می‌سازد و  جریان‌خون رگ‌ها را بهبود می‌بخشد و در کارکرد طبیعی قلب‌و‌عروق مفید‌است‌.
9ـ پژوهش‌های دانشگاهی فراوان‌، به نقش گرده‌ی‌گل در پیشگیری و درمان هیپرتروفی پروستات (بزرگ‌شدن خوش‌خیم غده‌ی پروستات) اشاره‌کرده‌اند. بااین خاصیت گرده‌ی گل‌، برخی‌از پزشکان نیز به مردان پنجاه‌سال به بالا توصیه نموده‌اند که برای پیشگیری‌از بزرگی پروستات روزانه یک قاشق چای‌خوری گرده‌ی‌گل میل‌کنند‌.
با‌توجه به مزه‌ی نسبتاً شیرین گرده خوردن آن مطبوع می‌باشد، اما می‌توان پس‌از آغشته‌کردن به کمی عسل آن را خورد. همچنین می‌توان گرده را در آسیاب به‌صورت پودر در آورده و با آب میوه یا عسل یا داخل کپسول استفاده‌کرد‌. مقدار مصرف روزانه‌ی گرده‌ی‌گل از یک گرم تا 32 گرم در روز می‌باشد که بهتر است ‌از مقدارکم (یک‌گرم) شروع نموده و هرچند روز یک‌بار مقدار آن را افزایش داد و سپس مقدار مصرف را به 5‌گرم در روز کاهش‌داد.

تعداد بازدید : 2501

ثبت نظر

ارسال