شماره ۹۸۵

درمان PTSD با طب‌سوزنی

دکتر سیروس سلطانیان - طب سوزنی

مقدمه:
اززمان ورود طب‌سوزنی به درمان طب متعارف یکی‌از زمینه‌هایی که متخصصان این رشته درآن کار می‌کردند بیماریهای روانپزشکی بود که شامل افسردگی و اضطراب به‌خصوص درکل جهان و علاوه برآن شیزوفرنی و مانیاک درخود چین بود. بعد‌از اینکه پزشک جراح مغز و اعصاب «ون» درهنگ‌کنگ دید افرادی‌که با استفاده از طب‌سوزنی گوش مورد بیهوشی قرارگرفته‌اند و معتاد هستند کمتر به مواد پس‌از طب‌سوزنی روی می‌آورند و انتشار آن و توجه گروه آمریکایی در کلینیک لینکلن وبه خصوص دکتر جان اسمیت پروتکل درمانی با طب سوزنی گوش تدوین و به‌تعداد کثیری ازپزشکان آموزش داده شد که به آن پروتکل NADA می‌گوینـد.
هم‌اکنون با اولین تحقیق غیرانتخابی و شاهددار توسط استادیار دانشگاه کنتاکی میشل هالی فیلد در زمینه‌ی‌ PTSD و طب‌سوزنی و انتشار آن درسال 2007 و متعاقب آن تحقیقات فراوانی دراین زمینه در‌ایالات متحده و چین ومتاآنالیز از آنان به نظر می‌رسد که باید در درمان این بیماری اضطرابی به عنوان یک درمان بالقوه نگاه شود.
تفسیر:
PTSD یک بیماری است که پس از قرارگرفتن در‌شرایط استرس‌زا که تهدید‌کننده‌ی جان است یک دیسترس نافذ ایجاد شود.
این بیماری در دسته بیماریهای اضطرابی قرارمی‌گیرد که سه دسته علامت دارند اول به یادآوری و دوم خودداری قابل‌توجه و بالاخره هوشیاری بیش‌از اندازه.
فراوانی آن ‌6تا25‌درصد است و 25تا30‌درصد افرادی که دچار یک حادثه‌ی تروماتیک می‌شـونــد دچار آن می‌گردند.
‌درمانهای موجود روان‌درمانی رفتاری شناختی تمرکز یافته برحادثه و تمرین‌های در برخورد با استرس تقابل کردن و دارو‌درمانی است.
تعداد فراوانی از کهنه‌سربازان از روشهای طب مکمل ‌به‌خصوص طب‌سوزنی استفاده می‌کنند.
نتایج بررسی‌ها نشان داده‌است که طب‌سوزنی ایمن و نسبت به سایر درمانهای موجود ارزان است و بـه‌وسیـــله‌ی بیــماران خوب تحمل می‌شود.
طب‌سوزنی به‌صورت گسترده‌یی در بیماریهای روانپزشکی مورد استفاده قرارمی‌گیرد مانند بیماریهای اضطرابی و دمانس، اختلالات غداخوردن، شیــزوفــرنی و اختلالات خواب.
مکانیسم‌های اثر:
ولی یکی‌از موانع همیشه توضیح اثر سوزنهای طب سوزنی بوده است و باید عنوان کرد که با داده‌های موجود می‌توان گفت که طب‌سوزنی فقط با یک مکانیسم که در زیر توضیح می‌دهیم قابل توجیه نیست.
نقاط طب‌سوزنی درجاهایی قرار‌دارند که ساختمانهای نورونی و عروقی زیادی در آنان وجود دارد و درحاشیه‌ی عضلات قرار‌دارند. ممکن‌است که به‌دلایل بالا، سوزن‌زدن دراین نقاط کمتر دردناک باشد. دریک بررسی جالب نقشه‌ی شبکه‌ی‌ راههای مریدین‌های طب سوزنی که همان شبکه منتسب به ارگانها و نقاط طب سوزنی در‌آنان قرار دارد با استفاده از تزریق ماده‌ی رادیواکتیو تکنسیوم 99 به‌نقاط طب‌سوزنی و نقاط غیر از آن به‌عنوان شاهد تزریق شد و نشان داده شد که جریان تکنسیوم در آنان بسیار سریعتر از شبکه‌ی  عصبی و لنفاوی و بدون ارتباط با آنان درهمان شبکه راهی مریدین فقط درگروهی که این مواد به نقاط واقعی تزریق شده بودند جریان داشت.
در بررسی دیگری سوزن‌زدن به نقطه‌یی در پا که بنا‌بر تئوری طب‌سوزنی با سیستم بینایی درارتباط بوده‌است باعث تحریک لوب‌اکسی‌پیتال درمرکز بینایی شد که این مـورد با استــفاده ‌از MRI محقق شد.
همچنین وجود معتادان به تریاکی که  با طب‌سوزنی بیهوش شده بودند و مانند دیگر معتادانی که با بیهوشی‌عمومی جراحی شده بودند دچار مرحله‌ی خماری نمی‌شدند پای نظریه اندورفینی را گشود. دیده شد که میزان آندروفین و انکفالین پس‌از طب سوزنی در مایع مغزی نخاعی بالا می‌رود و می‌توان بااستفاده از نالوکسان از این افزایش پس ازطب سوزنی جلوگیری کرد. بنابراین و شواهد دیگری در این‌زمینه تئوری نوروگیت به عنوان یکی از مکانیسـم‌های اثــر طب سوزنی مطرح شد.
وجود جسم‌خارجی درمورد طب‌سوزنی، سوزن است و ممکن‌است باعث تغییرات عروقی وایمونومدولاتورها شود که درنهایت باعث آزاد‌شدن عوامل التهابی شوند. چرا که دیده شده‌است که طب‌سوزنی باعث افزایش PTSD شده و درنهایت باعث آزاد‌شدن کورتیکواستروئیدهای داخلی می‌شوند و همچنین از پدیده‌های فیزیکی مانند فیزیک کوانتومی و وجود میدان مغناطیسی و تغییرات آن با طب‌سوزنی و فیزیک موجی جهت توجیه اثر طب سوزنی در دوردست بهره گرفته‌اند.
تحقیقات انجام شده:
درتحقیقات غیرانتخابی و دارای شاهد که نتیجه‌ی‌ آن درسال 2007 منتشر شد در 73 بیمار از دو روش طب سوزنی گوش یا درمان شناختی ـ رفتاری استفاده شد و درابتدا و انتهای درمان و سه ماه پس‌از آن نتیجه‌ی‌ درمان با گزارش موردی علائم بررسی شد. به نظر می‌رسید که درنتیجه‌ی‌ درمان طب‌سوزنی و درمان روان‌درمانی شناختی ـ رفتاری به یک اندازه ‌مؤثربودند.
در مرور سیستمی بر ‌اثربخشی طب‌سوزنی در بیماری مربوطه که توسط گروه کره‌یی منتشر شد. درقسمت نتیجه‌گیری با تأکید بر اثر‌بخش‌بودن در مرور مقالات ولی با‌توجه به کم‌بودن آنان جهت اثبات اثر‌بخشی بر نیاز به مطالعات بیشتر تأکید نمودند.
دربررسی دیگری در چین روی مبتلایان به‌این بیماری درافراد زلزله زده استان سی‌چوان چین و شهر ون‌چیان انجام شد، 91‌بیمار به دو گروه تقسیم شده بودند. 24‌بیمار با روان‌درمانی شناختی ـ رفتاری تنها درمان شد و بقیه علاوه‌بر روان‌درمانی از طب‌سوزنی نیز استفاده شد. در گروه طب‌سوزنی شده نتیجه‌ی‌ درمان بسیار بهتـر از گـروه روان‌درمانــی تنها بود.
دریک مقاله توسط کاف مگان که عمدتاً مروری سیستمی بر مقالاتی بود که چاپ شده بود، از 19‌مقاله‌یی که توسط موتور جستجوگر به‌دست آمده بود فقط دومقاله همنوا و مقاله غیرانتخابی و دارای شاهد به‌علت حجم و نوع آن انتخاب شدند و آنان به‌سختی از استفاده از طب‌سوزنی جهت PTSD موافق بودند.
نتیجه‌گیری:
با‌توجه به‌اینکه در کشورما طب‌سوزنی به‌عنوان یک رشته‌ی طب مکمل شناخته‌شده و نظم داده شده‌است و برای پزشکانی که دراین حرفه طبق قانون حق کاردارند پروانه‌ی مطب مجزا صادر می‌شود و می‌توان به‌راحتی بیماران مربوطه را به آنان ارجاع و همچنین به‌‌عنوان یک زمینه‌ی تحقیقی به‌آن نگاه کرد. طب‌سوزنی امکان تبدیل به‌درمان انتخابی را دراین زمینه دارد.


منابع در دفتر نشریه می‌باشد.

 

 

تعداد بازدید : 1731

ثبت نظر

ارسال