هر‌دو روش، به‌خوبی سیستم کانال‌ریشه را تمیز می‌کنند ولی اختلاف واضحی بین دو روش وجود دارد. در روش تقارب متغیر، از فایل‌های روتاری که دارای اندازه‌ی ثابت آپیکال هستند ولی تقارب مختلف دارند، استفاده می‌شود (شکل۴). فرضاً اندازه‌ی نوک ۰/۲۵ و تقارب‌های متفاوت ۰/۰۲، ۰/۰۴ ،۰/۶، ۰/۰۸، ۰/۱۰، ۰/۰۱۲.
هدف از این تداوم تقارب، ممانعت از گیر ( در‌مورد کاربرد سیستم پُرکردگی با Carrier) است. در‌حالی‌که کسب شکل یکسان تقارب ثابت، دیگر ایجاد نمی‌شود. لذا با فقدان ایجاد شکلی ثابت و قابل تکرار، معمولاً از روش پُرکردن Thermoplastic در این موارد استفاده می‌شود. فراتر از آن، کاربرد اندازه‌های متقارب بزرگ مانند ۰/۰۸، ۰/۱۰، ۰/۱۲ یعنی تخلیه‌ی دهانه‌ی کانال از نسج عاج دندان در ناحیه‌ی یک‌سوم تاجی ریشه. به‌رغم تسهیل کاربرد سیستم پُرکردن کانال‌ریشه، دارای Carrier یا Thermoplastic، باید حفظ درازمدت دندان را در‌نظر‌داشت و ساختمان دندان را به مخاطره نیانداخت.
به‌طور‌خلاصه، سیستم پُرکردن کانال‌ریشه نباید نوع شکل‌دهی کانال ریشه را دیکته کند!
تقارب ثابت، حالت تهاجمی با عاج ناحیه‌ی تاجی کانال‌ریشه را ندارد ولی کاربرد اندازه‌ی بزرگ آن نیز می‌تواند ساختمان عاجی ناحیه‌ی تاج ریشه را بردارد. تقارب ثابت، عبارت از کاربرد تقارب ثابتی مانند ۰/۰۴یا ۰/۰۶ با اندازه‌های مختلف نوک فایل می‌باشد. به‌علت وجود تقارب ثابت، ماحصل کار با آن ایجاد شکل محافظه‌کارانه‌تر و قابل‌تکرار در ریشه است. فاکتور کلیدی در آماده‌سازی کانال‌ریشه با تقارب ثابت در این است که با یکنواختی شکل کانال، قراردادن کن اولیه تسهیل و روند پُرکردن کانال‌ریشه، سرعت بخشیده می‌شود.
این یکی از دلایل اصلی انتخاب آماده‌سازی کانال‌ریشه با تقارب ثابت در بین غالب متخصصان اندو است. نمونه‌ای از آن سیستم Endosequence با تقارب ثابت ۰/۰۴ است (شکل۴).
کاربـرد چــه تقاربی ایده‌آل بوده و کاربرد کدام تقارب اشتباه است؟
با معرفی فایل‌های روتاری، اصل تقارب ثابت با در‌نظر‌گرفتن تقارب ۰/۰۴ مطرح بود و به‌دنبال آن دسته‌ی تقارب‌های ۰/۰۶ ارائه‌شد که بتدریج، در بین اندودنتیست‌ها کاربرد فراوانی یافت. علت آن تسهیل پُرکردن کانال‌ریشه درصورت کاربرد روش تراکم‌عمودی بوده و Landing موجود در فایل‌های با تقارب ۰/۰۶، مستحکم‌تر بوده و کمتر مستعد شکستن در‌مقایسه با ۰/۰۴ بودند. ولی این مورد قابل‌تعمیم به فایل‌های فاقد Landing نمی‌باشد.
یعنی در فایل‌های روتاری بدون Landing، تقارب ۰/۰۴ مقاوم‌تر از ۰/۰۶ از جهت شکستن است. همانطور‌که قبلاً گفته‌شد، کاربرد تقارب فایل روتاری۰/۰۶، (در اندازه‌ی بزرگتر از 40#) باعث حذف عاج تاجی ریشه به مقادیر زیاد می‌شود.راهنمای زیر درک زمان کاربرد تقارب۰/۰۴ برای آماده‌سازی کانال‌ریشه را توضیح خواهد داد.توصیه‌شده است که کانالهای بلندتر از ۲۵میلی‌متر با تقارب ۰/۰۴ آماده شوند. هدف، حفظ ساختمان دندان در یک‌سوم تاجی کانال‌ریشه است.اگر فرض کنیم کانین فک‌بالا دارای طول کارکرد ۲۷ یا ۲۸ میلی‌متر باشد، طول کانال از دهانه‌ی کانال تا آپکس در‌این موارد مساوی یا بیشتر از ۱۶میلی‌متر است. فایل با تقارب ۰/۰۶ در ناحیه‌ی D-16 قطری به اندازه‌ی۰/۹۶میلی‌متر بزرگتر‌از ناحیه‌ی آپیکالD-1 خواهد داشت و این مقدار، برای دندان‌های بلند زیاد بوده و بهتر است از تقارب ۰/۰۴ استفاده شود. مثال دیگر کارکرد مناسب۰/۰۴ در کانالی با مقدار قطر آپیکال بزرگ است (بیشتر از40#). کار با فایل روتاری یعنی حذف عاج آپیکال به خرج عاج ناحیه‌ی تاجی ریشه، لذا بهتر است از تقارب۰/۰۴ در این موارد استفاده نمود که شامل قدامی فک بالا و کانالهای بزرگ دیستال و یا پالاتال مولر نیز می‌شود. توجه به این موضوع، درصورتیکه دندان نیاز به Post-core داشته باشد بیشتر است. کانالهای باریک یا کلسیفیه هم نیاز به کاربرد تقارب ۰/۰۴ دارند. این کانال‌ها فشار بیشتری به تقارب ۰/۰۶ وارد می‌کنند. لذا کاربرد تقارب ۰/۰۴ در این کانال‌ها برای عمل‌کننده و خود فایل، با فشار کمتری خواهد بود (شکل۵). قدامی‌‌های مندیبل را بهتر است با تقارب ۰/۰۴ آماده نمود. به‌ویژه درصورت دو کانال بودن که آماده‌سازی این کانال‌ها با تقارب ۰/۰۴ فشار کمتری به فایل ایجاد می‌کند. با رواج کاربرد سیستم پُرکردن Thermoplastic و نوع دارای Carrier، دهانه‌ی کانال‌ریشه گشادتر می‌شود. هرچه دهانه‌ی کانال گشادتر باشد، قراردادن Carrier گوتاپرکا راحت‌تر بوده و مانع از جداشدن گوتاپرکا از Carrier آن می‌شود. اصل گشاد‌کردن ناحیه‌ی یک‌سوم تاجی، دچار تغییری در اصول اولیه شده و در‌نهایت درک اشتباه در زمینه‌ی کاربرد تقارب می‌شود. هدف از درمان کانال‌ریشه تبعیت از تمام ملزومات بیولوژیک کانال‌ریشه است. درصورتیکه پیش‌آگاهی درازمدت دندان به مخاطره نیافتد.
نکته‌ی دیگر، موضوع انتخاب Post است. هدف اصلی قراردادن Post، نگهداری از Core است ولی طراحی Post باتوجه به نوع شکل‌دهی کانال‌ریشه، موضوع بحث شده‌است. زمانی گفته می‌شد Post متقارب، باعث شکستن ریشه از وسط می‌شود ولی این نکته متعلق به زمانی بود که آماده‌سازی کانال ریشه با فایل دستی و تقارب ۰/۰۲ صورت می‌گرفت و از Post موازی استفاده می‌شد.
امروزه غالب شکل‌دهی‌های کانال‌ریشه با تقارب ثابت یا متغیر می‌باشد. ولی هنوز هم از Post موازی استفاده می‌شود. هرچه عاج ناحیه‌ی تاجی ریشه بیشتر برداشته شود، ترمیم نهایی کمتر دچار گیر می‌شود و به‌دنبال آن شکست ناحیه‌ی انتهای Post نیز صورت می‌گیرد (شکل۶).
ثبت نظر