شماره ۱۰۵۳

تشخیص متاستاز سرطان با آزمایش خون

دکتر تقی کیمیایی اسدی - آنکولوژیست

تشخیص متاستاز سرطان با آزمایش خون

بررسی انجام‌شده توسط دو دانشگاه Chronix Biomedical و Institute of Veterinary Medicine Gottingen برای تشخیص حداقل باقیمانده‌ی سرطان، روی تجزیه و تحلیل DNA بدون سلول تمرکز می‌کند.

بررسی جدیدی منتشر‌ شده‌است که به ارزیابی نشانه‌های ژنتیکی سرطان‌پستان سگ‌ها می‌پردازد. این مقاله که در مجله‌ی کارشناسی پلاس‌وان (PLOS ONE) چاپ‌شده، شباهت‌ها و تفاوتهایی بین تومورهای پستان انسان و سگ تشخیص‌ داده و یک سکوی قوی برای تحقیقات آینده با استفاده از سیستم مدل سگ را ارائه می‌کند.
به‌عنوان بخشی‌از پروژه، گروه تحقیقاتی پروتکل نوآورانه‌ی Chronix Biomedical را برای تشخیصDNA تومور با موفقیت پیاده‌سازی کردند که این تومور دربخش بدون سلول خون پیدا شد و در نتیجه قدرت این نرم‌افزار را برای نظارت بر بیماری باقیمانده در سرطان را نشان‌می‌دهد. اطلاعات تولید‌شده، یک بازخوانی شخصیت‌سازی‌شده‌ی ژنوتیپ سرطان در هر‌بیمار را ارائه می‌دهد که می‌توان از آن برای پیگیری پیشرفت بیماری در هر‌دو‌حالت قبل و بعد‌از درمان استفاده کرد.

پیگیری وضعیت سرطان:

گروه تحقیقاتی، پنج مورد سرطان‌پستان سگ را مورد بررسی قرارداد. هر‌یک بی‌ثباتی کروموزوم کّلی را نشان‌دادند که شبیه به مواردی بود که در نمونه‌های سرطان‌پستان انسان نیز مشاهده شده‌است. این تغییرات شامل تغییرات کپی‌شده‌ی کروموزومی و سگمنتال در چند ژن سرطانی به‌خوبی توصیف‌شده مانند cMYC، MYB، CFA1، و HER2/ERBB2 است. با‌این‌حال، حذف مکرر قسمت پروکزیمال کروموزوم‌27 که شامل ژن سرکوبگر تومور PFDN5 می‌باشد که تاکنون به‌دلیل حذف مکرر در سرطان پستان انسان شرح داده نشده، شناسایی شده‌است. محققان این حذف را در 50‌درصد از 20‌سرطان تحت‌بررسی در سگ‌ها یافته‌اند.

شاید مهمترین نکته این بود که محققان قادر بودند تا از آنالیزهای DNA بدون سلول (cfDNA) برای شناسایی و اندازه‌گیری وقوع نقاط شکست کروموزومی خاص در پلاسمای خون استفاده کنند. اولین مرحله از فرآیند، شامل متوالی‌کردن موازی(Parallel Sequencing) اختصاصی برای تشخیص بازآرایی غیر‌معمول کروموزوم است که نمونه‌های آن مشخصه‌ی سلول‌های سرطانی است. در‌نتیجه می‌توان اینها را به‌صورت قابل‌اعتماد تشخیص‌داده و سپس با استفاده از PCR دیجیتال بسیار حساس، مقدار آن‌را اندازه‌گرفت. روش ترکیبی، روش بسیار مقرون‌به‌صرفه‌ای برای ردیابی پیشرفت تومور و یا عودآن‌است.

دکتر جولیا بک (دانشمند ارشد در Chronix Biomedical و پژوهشگر اول این تحقیق) اظهارداشت: «قادر به تشخیص تداوم یک تومور مارکر پلاسما بعد‌از عمل‌جراحی در یکی‌از بیماران وابسته به خانواده‌ی سگ بودیم که دامپزشکان را برای برنامه‌ریزی معاینه‌ی توموگرافی هدایت کرد تا ضایعات متاستاتیک در ریه را پیدا نمایند. مطمئن هستیم که از همین رویکرد می‌توان به‌صورت قابل‌ اعتمادی برای آزمایش نمونه‌ی خون انسان نیز استفاده کرد».

پروفسور دکتر برترام برنیگ (مدیر مؤسسه‌ی دامپزشکی در دانشگاه گوتینگن و پژوهشگر همکار این تحقیق)، مطمئن است که نتایج حاصل از این مقاله تأثیر قابل‌توجهی در تصمیم‌گیری‌های آتی در‌مورد درمان تومورهای پستانی در سگ‌ها خواهد داشت. وی اشاره می‌کند: «این ابزار تشخیصی با حداقل تهاجم، فرصت بسیار خوبی برای شناسایی پیشرفت بیماری تومورال بالقوه در بیماران در‌معرض خطر طی مراحل اولیه و پیگیری پیشرفت بیماری بعد‌از عمل‌جراحی ارائه می‌دهد».

گسترش رویکرد cfDNA به سرطان انسان:

اگرچه درمان‌های سرطان به‌طور قابل‌توجهی در‌طول چند دهه‌ی گذشته بهبود یافته است، هنوز چند مانع باقی‌مانده که باید برطرف شود. در‌حال‌حاضر، هیچ روشی نمی‌تواند فرق بین آن دسته از بیماران که پاسخ قابل‌توجهی به‌درمان نشان‌می‌دهند و کسانی‌که هنوز سلولهای سرطانی باقی‌مانده دارند را تشخیص دهد. این بدان معنا است که بیشتر درمانهایی که به‌طور معمول در تمام بیماران انجام می‌شود، اغلب بی معناهستند.

به‌منظور بهبود اثربخشی درمان سرطان و به حداقل رساندن درد بیمار، Chronix Biomedical در‌حال‌حاضر بررسی‌های خود را بااستفاده از cfDNA برای ارزیابی وضعیت تومور در نمونه‌های انسانی انجام می‌دهند. Chronix Biomedical آزمایش خون cfDNA را برای نظارت برحداقل بیماری باقیمانده در بیشتر سرطان‌ها انجام دادند که پزشکان را قادر می‌سازد تا تصمیمات درمانی را با آگاهی کامل براساس هر‌دو ساختار ژنتیکی منحصر‌به‌فرد تومور هر‌بیمار و احتمال اینکه تومور هنوز هم پس‌از درمان وجود داشته باشد، را اتخاذ نمایند.

مدیــــر ارشــد فناوری ‌Chronix Biomedical و محقق ارشد این تحقیق، اکهارد شوتز، مطمئن است که این رویکرد پتانسیل زیادی برای ارائه‌ی داده‌های کمی در بروز تومور، بدون نیاز به بیوپسی‌های تهاجمی دارد. دکتر شوتز در‌مورد این تحقیق اشاره‌ می‌کند که: «نتایج ما نشان‌می‌دهند که cfDNA می‌تواند ابزاری قدرتمند برای ارزیابی وضعیت تومور به‌عنوان یک «نمونه‌برداری مایع»، هم در مراحل اولیه‌ی پیشرفت سرطان و هم دنبال نمودن درمان دارویی یا عمل‌جراحی ارائه دهد. چنین اطلاعات تشخیصی می‌تواند یک ابزار قدرتمند برای بهبود نتیجه‌ی درمان باشد».

هوارد یورنوویـتز، مدیر Chronix Biomedical که تیم او به‌تازگی با مرکز سرطان دکتر اندرسون دانشگاه تگزاس، برای ارائه‌ی اطلاعات اولیه‌ی تحقیقاتشان در کنگره‌ی جامعه‌ی سرطان‌شناسی بالینی آمریکا در نشست سالانه‌ی سال۲۰۱۵ همکاری می‌کنند اظهار‌می‌دارد: «ما هم‌اکنون برخی نتایج بسیار مثبت  را با استفاده از آزمایش خون برای یافتن بیماری حداقل باقیمانده به‌دست آورده‌ایم. با فراهم‌آوردن ابزار ردیابی پاسخ بدن به درمان، انتظار‌می‌رود این آ‌زمایش‌ها مراقبت از بیمار را بهبود بخشیده و تا‌حد زیادی هزینه‌ی تحمیلی روی سیستم بهداشت و درمان را هم کاهش می‌دهند».


تعداد بازدید : 3437

ثبت نظر

ارسال