شماره ۱۰۴۷

عملکرد کبد از دیدگاه طب‌سوزنی

دکتر حسین اشراقی - طب سوزنی

کبد مسئول تنظیم داخلی بدن است و صحت عملکرد بدن را تضمین می‌کند. ازنظر برنامه‌ریزی در بدن، عضوی متمایز است. نقش کبد از دیدگاه طب‌سوزنی به‌این‌شرح است:

1ـ جریان آزاد «چی» را کنترل می‌کند (چی‌= جریان انرژی)

2ـ عضلات و رگ و پی را کنترل می‌کند.

3ـ در چشم‌ها و ناخن نمود پیدا می‌کند.

4ـ برنامه‌ریزی‌های تدبیری را کنترل می‌کند.

از نقطه‌نظر ارتباطات شامل موارد زیر است:

1ـ عواطف: خشم و عصبانیت

2ـ عامل آب و هوایی: باد

3ـ فصول: فصل بهار

4ـ رنگ: سبز

5ـ ساعات شبانه‌روز:‌1تا3 بامداد

6ـ از‌نظر ویژگی: عضو عالی‌رتبه‌ای است که تصمیم‌گیری می‌کند.

مهمترین نقش کبد، تضمین جریان یکنواخت و بدون مانع چی در بدن است و این کار را از‌طریق هم‌آهنگ‌کردن و کنترل مقدار و سرعت چی انجام می‌دهد

 که این امر نیازمند موازنه و تعادل است.تأثیرات هیجانی مثل عصبانیت و خشم، به‌طور آنی جریان چی را مسدود می‌کند (رکود چی کبد).

از‌نظر نشانه‌های بالینی شامل موارد احساس فشار در قفسه‌ی‌صدری، سندرم قبل‌از قاعدگی و اتساع شکم می‌باشد.

نقش دیگر کبد، ذخیره‌ی خون است. شبکه‌ی طحال مسئول تولید خون، شبکه‌ی قلب عامل حرکت جریان‌خون و کبد ذخیره‌کننده‌ی خون است. عواطفی مانند عصبانیت و خشم، جریان چی را به‌شدت تخریب و آن را مسدود می‌کند که این انسداد باعث تولید گرمای داخلی و به افزایش آتش کبد منجر می‌شود و به عملکرد آن آسیب وارد می‌کند.

رژیم‌غذایی و ادویه‌ها می‌توانند تاحدی به رفع انسداد کمک کنند ولی تأثیر آنها محدود است. طب‌سوزنی و گیاهان‌دارویی، روش‌های موثرتری هستند. در‌صورت وجود گرمای کبدی، کاهش مصرف غذای پُر‌انرژی و داغ و مصرف غذاهای خنک‌کننده ضروری است.

کبد به عوامل بیماریزای خارجی مثل باد و رطوبت و به‌خصوص به عوامل هیجانی حساس است. طب‌چینی کبد را به‌عنوان یک فیلتر برای تمام فشارهای هیجانی می‌شناسد و کبد فشارها را در کل بدن توزیع می‌کند. عصبانیت و خشم و رنجش، کبد را محدود و جریان آزاد چی را متوقف می‌کند. یکی‌از سندرم‌های شایع در طب، رکود چی کبد است. روش‌‌زندگی بی‌قرار و پر‌استرس ممکن‌است کبد را بیش‌از اندازه گرم کند.

رکود چی کبد: در تفاسیر طب غربی اینگونه بیان می‌شود: اختلالات قاعدگی، دیس‌منوره، کرامپ‌های دردناک دوره قاعدگی، اختلالات ریتم اعصاب اتونوم، سندرم پیش‌از قاعدگی و افسردگی.

نشانه‌های بالینی رکودچی کبد: گرفتگی در قفسه‌ی‌صدری، نفخ اپیگاستر، افزایش گاز، زود رنجی ناامیدی، افسردگی، نوسانات خلق‌و‌خوی، فوران ناگهانی احساسات، اختلال در اشتها، تهوع، استفراغ و دردهای معده و اسهال. این نشانه‌های بالینی باعث مراجعه بیمار به پزشکان مختلف و تجویز داروهای غیرضروری می‌شود.

برای تحریک جریان چی کبد:

ادویه‌ها مثل زنجبیل، سیر، فلفل (بدون افراط) مرزنگوش، کلم‌قمری، تره‌فرنگی، تربچه و گشنیز مفید است.

آلو، تربچه، پیازچه، کرفس، جلبک‌دریایی‌قهوه‌ای، کنجد سیاه، میگو و سرکه، اثر آرام‌بخش برای کبد دارند. رکود چی کبد در کلینیک زیاد دیده می‌شود ولی اغلب نادیده انگاشته می‌شود. برای درمان، ابتدا آکوپونکتور و سپس گیاهان دارویی کمک‌کننده هستند.

زبانه‌کشیدن آتش کبد و داغی کبد‌، درطب غربی به‌صورت سردردها (میگرن)‌، هیپــرتانسیون، بیماری منیر (Menier’s disease) (سرگیجه‌ی مرتبط با شنوایـی)‌، وزوز‌گوش‌‌(Tinnitus) و اورام ملتحمه تفسیر و درمان می‌شود.

 

تعداد بازدید : 1690

ثبت نظر

ارسال