شماره ۱۰۳۴

تست دو قسمتی جهت غربالگری دیابت‌ نوع۲

دکتر سیدعلی فاطمی - داخلی

پژوهشگران ساوت‌هامپتون انگلستان، درحال بررسی آزمایش جدید دوقسمتی هستند که می‌تواند منجر به توسعه‌ی برنامه‌ی ملی غربالگری دیابت گردد.

گروهی تحت هدایت دکتر پاتریک شارپ، مشاور دیابت‌شناس بیمارستان عمومی ساوت‌هامپتون، برای شناسایی مراحل اولیه‌ی بیماری، تاثیرگذاری استفاده از آزمایش خونِ خراش انگشت را در تلفیق با یک پرسشنامه‌، ارزیابی خواهد کرد.

زمانی که دیابت نـوع2 رخ می‌دهد، بدن نسبــت به هــورمون انسولین مقاوم می‌شود و نمی‌تواند گلوکز را در خون تجزیه کند. این نوع بیماری 90% تمام موارد دیابت در بریتانیا را تشکیل می‌دهد، که ارتباط تنگاتنگی با سبک‌ زندگی و چاقی دارد.

میزان بالای قند می‌تواند به رگ‌های خونی، عصب‌ها و اندام‌ها صدمه زده و خطر بیماری قلبی، سکته‌ی مغزی و آسیب شبکیه‌ی چشم را افزایش ‌دهد.

بیش‌از 2/7‌میلیون نفر در بریتانیا مبتلا به دیابت نوع2 هستند ولی750،000‌نفر دیگر بدون تشخیص باقی مانده‌اند و متخصصان اعتقاد دارند برنامه‌ی غربالگری جدید قادر به ردیابی بهتر و درمان زودتر خواهد بود.

درحال‌حاضر، از پرسش‌نامه‌ای معروف به ابزار ارزیابی خطر دیابت، به‌عنوان تنها پیشگوی تهدید فرد مبتلا به دیابت رو به رشد نوع2 در طول ده سال آینده، استفاده می‌شود.
این پرسش‌نامه از هفت سوال در رابطه با سن، جنسیت، اندازه‌ی دور‌کمر، شاخص توده‌ی بدن (BMI)، زمینه‌ی قومی(نژادی)، فشار خون و سابقه‌ی فامیلی تشکیل ‌شده‌است که رقم میزان خطر را تعیین می‌کند(درجه‌بندی می‌نماید).

هرچند، این شیوه می‌تواند حدود نیمی از جمعیت را که در خطر ابتلا به دیابت نیستند به‌طور صحیح شناسایی کند، 50% بقیه برای روشن کردن اینکه دیابت دارند یا خیر، نیاز به ارزیابی بیشتری از‌طریق آزمایش قند‌خون ناشتا، یا آزمایش خون برای مقادیر هموگلوبین گلیکوزیله (HbA1c)، دارند.

دکتر شارپ توضیح می‌دهد: «اخیراً NICE پیشنهاد داده است، تمام افراد بالای 40 سال و افراد بالای 25‌سال درگروه در‌معرض خطر، جهت تعیین میزان خطر ابتلا به دیابت، به پرسشنامه‌ها پاسخ دهند. متأسفانه، لازم است حدود نیمی از مردم مورد آزمایش خون قرارگیرند تا متوجه شوند دیابت دارند یا خیر که این مسأله می‌تواند روند درمان را به تأخیر اندازد، که البته زمان‌بر و هزینه بردار نیز می‌باشد».

او می‌گوید، ترکیبی از پرسشنامه با آزمایش خون از خراش انگشت (قندخون مویرگی) در همان ملاقات اول با پزشک عمومی (G.P) جانشین «قابل‌قبول و موثری» را عرضه‌کرده که می‌تواند نیاز به آزمایش‌های بیشتر را متوقف کند.

دکتر شارپ معتقد است: «آزمایش قندخون مویرگی، عموماً نادیده گرفته می‌شود، چرا که تصور بر این است که  این آزمایش به‌خاطر امکان نوسان در نتایج، نباید برای تشخیص دیابت استفاده شود، درحالی‌که هیچ دلیلی برای رد کردن آن به‌عنوان آزمایش غربالگری وجود ندارد. در‌افرادی‌که پرسشنامه‌شان آنها را در ریسک متوسط تا بالا درنظر می‌گیرد، آزمایش قند خون خراش انگشت، می‌تواند پزشکان را قادر سازد تا بخش بزرگتری از مردم را که در خطر ابتلا به دیابت هستند، از انجام آزمایش خـون‌های گران و وقت‌گیرِ برحذر دارند».

دکتر شارپ می‌افزاید: «NHS حدود 10% از کل بودجه‌اش را صرف مدیریت دیابت می‌کند و بیشتر آن در درمان مشکلات دیابت استفاده می‌شود که چنانچه بیماری زودتر کنترل و مدیریت شود، می‌توان از آن اجتناب کرد. بررسی همه‌ی افراد جامعه از نظر خطر ابتلا به دیابت معقول به‌نظر می‌آید، اما با استفاده از روش‌های موجود، بعید است به این مقصود برسیم ما نیاز به روش جدیدی داریم».

 

تعداد بازدید : 1091

ثبت نظر

ارسال