شماره ۱۰۲۰

هماتولوژی در زمان حاملگی

دکتر داود منادی زاده - هماتولوژیست

درحاملگی طبیعی تغییرات زیادی در فیزیولوژی مادر شامل تغییرات در شاخص‌هماتولوژی او اتفاق می‌افتد.
این تغییرات شامل افزایش حجم پلاسمای خون، کاهش هماتوکریت، افزایش در بعضی از پروتئین‌های خون که بالانس در عوامل انعقادی و فیبرینولیزین دخالت دارد می‌باشد. درتمام دنیا عامل بارز کم‌خونی در زمان حاملگی کم‌خونی فقرآهن است. جنین دراین افراد نیاز به آهن دارد. فقر آهن در مادر موجب ناراحتی‌های متعدد از قبیل زایمان زودرس و کم‌شدن وزن نوزاد می‌گردد.
اختلالات انعقادی در زمان حاملگی نیاز به مشاوره با هماتولوژیست داشته و برانگیختن توجه به مادر و جنین می‌طلبد.
خونروی مهلک وخطرناک به علت کواگولاسیون منتشر عروق disseminated intravascular coagulaltion در تعقیب جفت سرراهی placental abruption، مرگ جنین و آمبولی مایع آمنیوتیک از عوارض حاملگی ممکن‌است باشد.
 بیماری فون‌ویلبراند که عارضه‌ی مادرزادی شایع می‌باشد در زمان حاملگی به علت افزایش عامل VIII و عامل Von Willebrand به‌ندرت موجب خونروی در زمان زایمان می‌شود. عیار عامل انعقادی به‌سرعت بعد‌از زایمان افت کرده ممکن‌است خونروی جدی در این زمان عارض شود.
ناقلان بیماری هموفیلی‌A‌ و B باید در زمان حاملگی کنترل (monitored) شوند تا معلوم و مطمئن شویم که عیار این عوامل کافی برای زایمان باشد. باید در زمان زایمان و بعد‌از چند‌روز بعداز آن در نوزادی که از مادر ناقل به‌دنیا می‌آید دقت و مراقبت به عمل آید تا زمانی‌که تستهای انعقادی هموفیلی در آنها انجام شده باشد.
هموفیلی اکتسابی به‌علت آنتــی‌بادی بر‌ضد فاکتـور8 (Factor VIII autoantibody)  گرچه نادر است ولی ممکن‌است در‌‌زمان  زایمان ویا بعد‌از زایمان دیده شود.
ترومبوسیتوپنی درزمان حاملگی کم  نیست و علت آن شامل علل متعدد است که منحصر به حاملگی می‌باشد. ترومبوسیتوپنی ایدیوپاتیک (ITP) در زنان حامله شایع است که باید تاحد امکان با درمان کنسرواتیو زایمان را به پایان رساند. مراقبت و کنترل نزدیک در نوزادان این بیماران در‌مورد ترومبوسیتوپنی آنها باید اعمال گردد. همولیز، افزایش آنزیمهای کبدی و کمبود پلاکتها یا سندرم (HELLP) و پورپورا ترومبوتیک ترومبوسیتوپنیک (T.T.P) و سندرم Hemolytic uremic درزمان حاملگی و زایمان دیده‌می‌شود. درمورد سندرم HELLP زایمان زودرس و درمــورد سنـــدرم (TTP.HUS) باید با تعویض پلاسما صورت گیرد. عوارض مادرزادی و اکتسابی و حالات prothrombotic در زمان حاملگی شدت‌یافته ممکن‌است تولید عوارض و مشکلات و ترومبوز وریدی را سبب گردد.
گرچه نشانه‌های قوی برای توام بودن ترومبوفیلیا با ازدست‌دادن مکرر جنین در سندرم آنتی‌فسفولیپید وجود دارد حوادث آن به‌علت ازدیاد در رابطه‌ی ترومبوفیلی ارثی و شدت عوارض حاملگی قابل‌توجه می‌باشد.
درمان بدخیمی‌های خونی درحاملگی‌ ممکن‌است مشکلاتی در مرحله‌بندی و معالجه‌ی بیماران ایجاد نماید. در اکثر موارد درمان لنفوم Hodgkin را می‌توان تا بعد‌از زایمان به تأخیر انداخت درحالی که در  لنفوم‌های تهاجمی و لوسمی‌های حاد شیمی‌درمانی سریع برای نجات مادر ضروری است. اصولاً اثر تراتوژنیک شیمی‌درمانی در سه ماهه‌ی اول حاملگی می‌باشد باوجود این در مصرف داروهای ضدسرطانی در ماه‌های چهارم به‌بعد باید دقت‌کرد چون ممکن‌است Cytopenia درزمان زایمان مشکلاتی را ایجاد نماید.
عوارض هموراژیک و ترومبوز درخانمهای مبتلا به پلی‌سیتمی اولیه و ترومبوسیتوز اسانسیل چالش‌انگیز است چون‌که بررسی‌های کنترل شده دراین  موارد کم است.

Ref: Marta P. Mims. Josef. Prchal Milliams Hematology erghth Edition

 

تعداد بازدید : 2901

ثبت نظر

ارسال