شماره ۱۰۰۸

آسم، آلرژی و میکرب‌های روستایی

دکترمحمدعلی اشرف مدرس - داخلی

آسم، آلرژی و میکرب‌های روستایی

نتایج پژوهش‌های پیشین حاکی از آن بود که افراد طبقات اجتماعی اقتصادی پایین‌تر، بیشتر مستعد آسم، آلرژی و نابسامانی‌های التهابی هستند.

اکنون نتیجه‌ی یک بررسی تازه حاکی ازآن است که این امر به آن علت است که اینگونه افراد به احتمال زیادتر در مناطق شهری زندگی می‌کنند و تماس این عده با «میکرب‌های سالم» محیط‌های روستایی کاهش یافته‌است.
گروهی که این پژوهش‌راانجام داده‌اند اعضای بخش‌فیزیولوژی وحدت یافته‌ی دانشگاه کلرادو می‌باشند و یافته‌های خود را درشماره‌ی آوریل 2014 نشریه‌یClinical & Experimental Immunology به چاپ رسانده‌اند.
به‌خوبی مشخص است که دستگاه ایمنی برای مقابله با عفونت، یک پاسخ التهابی ایجاد می‌کند. در دستگاه ایمنی سالم، این التهاب وقتی عفونت مرتفع شد کاهش می‌یابد. اما اگر کرده‌ی سیستم ایمنی دچار اختلال شود، التهاب ادامه می‌یابد. این امر به بروز مشکلات متعدد بهداشتی ازجمله سندرم روده‌ی آغالش‌پذیر (IBS)، آسم و آلرژی منتهی می‌شود. ظهور التهاب مزمن واین نابسامانی‌های مرتبط با آن، به ویژه درمردمی که درشهرهای کشورهای توسعه یافته زندگ می‌کنند اشکال‌برانگیز است.
برحسب زمینه‌ی این بررسی، پژوهشگران اظهار داشته‌اند که جمعیت‌هایی که درکشورهای غربی ثروتمندتر زندگی می‌کنند به علت آنکه زیادی تمیزشده‌اند، بیشتر مستعد ابتلا به التهاب مزمن هستند. این مطلب را دراصطلاح «فرضیه‌ی بهداشت» می‌نامند.
به‌طور مشروح دراین فرضیه نظر بر‌آن است که بعضی میکرب‌ها و عفونت‌ها با هم یکی شده والتهاب را در دستگاه ایمنی از بین می‌برند و کاهش تماس با این عوامل به بروز مشکلات سلامت منتهی می‌شود.
اما پژوهشگران می‌گویند که این تصور در صورت به کارگیری آن درجوامع با درآمد کمتری که هم دچار نابسامانی‌های مرتبط با التهاب مزمن و هم دچار عفونت‌های ناشی از اجرام میکربی هستند سبب سوء تفاهم می‌شود.
این گروه پژوهشگران معتقدند که میکرب‌ها و بعضی عفونت‌ها سبب می‌شوند در مواردی که نیاز نیست دستگاه ایمنی ازشعله‌وری بازایستد،‌ این جریان را می‌توان به وضوح درحمله‌های آسم و واکنش‌های آلرژیک مشاهده کرد. اما باید اظهار داشت که «بیماری‌های مدرنی» که انسان ازمکان‌های پرجمعیت مانند مدارس ومحل‌کار کسب می‌کند دارای این تأثیر ضد التهابی نیست.
درتوضیح این مطلب، باید نکاتی را درمورد تکامل دستگاه ایمنی انسان بازگو کرد. در گذشته، پژوهشگران می‌گفتند انسان اساساً به سه طریق با میکرب و عفونت‌ تماس می‌یابد. این عوامل یا ازطریق مادر یا اعضای خانواده حاصل می‌شوند و یا ازطریق میکرب‌های غیر بیماری‌زای محیط و یا ازطریق عفوت‌های مزمن مانند کرم‌های پهن و پارازیت‌های انگلی ساکن خون و روده اکتساب می‌شوند. به منظور پیشگیری از شعله‌وری التهاب توسط دستگاه ایمنی، این«عفونت‌‌های قدیمی» به تدریج و پی‌درپی ظاهر می‌شوند و به این‌جهت سال‌ها در بدن باقی می‌مانند. اما بیماری‌مدرن مانند سرخک یا آبله مرغان سبب ایجاد عکس‌‌العمل التهابی دستگاه ایمنی می‌شوند.
ازاین‌جهت، محققان معتقدند که میکرب‌ها و عفونت‌های قدیمی که در مجموع «یاران دیرین» انسان نامیده می‌شوند درحفاظت ازانسان در برابر نابسامانی‌های التهابی با اهمیت می‌باشند. اما ازآنجا که این عفونت‌های کهن در جهان توسعه یافته وجود ندارند، با اهمیت آن است که انسان درمعرض میکرب‌های محیطی مانند میکرب‌هایی قرارگیرد که درمحیط‌های روستایی وجود دارند.
 این طرز فکر توجیه می‌کند که چرا افراد طبقات پایین‌ اجتماع ازنظر اجتماعی اقتصادی بیشتر مستعد نابسامانی‌های التهابی هستند زیرا نمی‌توانند در محیط‌های روستایی زندگی‌کنند وبنابراین ازکاهش تماس با میکرب‌های دهاتی بهره‌ور می‌شوند!
با این احوال است که توصیه شده افرادی که درمناطق شهری زندگی می‌کنند باید تلاش خود را روی افزایش میزان بهداشت و نیز افزایش تماس با محیط‌های سبزتر متمرکز کنند.
امید می‌رود این بینش به دقت وتمرکز جامعه بر نیاز به افزایش بهداشت و نیز این طرح ابداعی برای منازل و شهرها درجهت تدارک تماس مناسب با میکرب‌ کمک کند. دراین زمینه درعین حال نیازمند تفاهم بیشتر درمورد رابطه‌ی میان ارگانیسم‌ها درمحیط طبیعی وارگانیسم‌هایی هستیم که درون بدن انسان پرگنه می‌سازند تا بتوان طرح فضاهای سبز شهری را به صورتی مناسب به پیش برد.

تعداد بازدید : 1485

ثبت نظر

ارسال